Einstein In Nederland by Rispens Sybe

Author:Rispens, Sybe
Language: nld
Format: epub
Publisher: Uitgeverij Ambo Anthos
Published: 2006-03-24T16:00:00+00:00

De brief is nooit verstuurd.113

Op maandag 25 september 1933 reist Paul Ehrenfest van Leiden naar Amsterdam. Halverwege de middag gaat hij naar de Vossiusstraat, waar hij Wassik opzoekt in het instituut waar hij verpleegd wordt. In deze kliniek aan het Vondelpark schiet Ehrenfest eerst Wassik dood en vervolgens zichzelf.

Einstein en De Sitter

Als de vaste sterren niet eens op hun plaats staan, hoe kunnen jullie dan zeggen dat alle waarheid waar is?

Lichtenberg, Aphorismen1

In de winter van 1919 stuurt een met tuberculose kwakkelende astronoom vanuit het Waldsanatorium Arosa in Zwitserland een kaartje naar Albert Einstein in Berlijn.

Ik feliciteer u van harte met het mooie resultaat van de Engelse expedities rond de zonsverduistering. De overeenkomst is werkelijk zeer goed, veel beter dan ik had verwacht, en het is allemaal zeer overtuigend.2

Aan het woord is Willem de Sitter. De Friese hoogleraar sterrenkunde aan de universiteit van Leiden is inmiddels eveneens directeur van de Leidse Sterrenwacht. Het is aan hem te danken dat de Britse astronomische expeditie überhaupt op touw werd gezet. Nu, na jarenlang wachten, zijn eindelijk de resultaten bekend. De Sitter is een van de eersten die de vergaande betekenis van het nieuws inzien.

Maar hoog in de bergen, ingesneeuwd in de wereld van de geest, is De Sitter niet alleen onder de indruk van het nieuws uit Londen. Hij is ook de enige astronoom ter wereld die kan aanvoelen dat de uitkomst van de expeditie van de Royal Astronomical Society niet alleen ‘zeer goed’ is, zoals hij in zijn kaartje aan Einstein onderstreept, maar misschien wel iets té goed.

Meer dan een vermoeden kan het niet zijn geweest. Een vermoeden dat bovendien snel zal oplossen in de stroom zonnige berichten over Einstein en zijn algemene relativiteitstheorie. Maar de resultaten die op 6 november 1919 in Londen met grote plechtigheid worden gepresenteerd, zijn niet alleen veel beter dan een kritisch astronoom had kunnen verwachten, ze zijn inderdaad te mooi om waar te zijn.

De spectaculaire astronomische expeditie die Albert Einstein in één klap wereldberoemd zou maken, is niet alleen vanwege haar twijfelachtige resultaten een van de meest interessante wetenschappelijke expedities van de vorige eeuw. Het is achteraf gezien ook een wonder dat de hele onderneming heeft kunnen plaatsvinden. Hoe kon, zo kort na de Eerste Wereldoorlog, een Engelse expeditie überhaupt van wal steken met in het vaandel een uitermate speculatieve theorie van een in Duitsland geboren wetenschapper? En hoe komt het dat Einstein er desondanks de beroemdste wetenschapper van de twintigste eeuw door is geworden?

Download

Copyright Disclaimer:
This site does not store any files on its server. We only index and link to content provided by other sites. Please contact the content providers to delete copyright contents if any and email us, we'll remove relevant links or contents immediately.